#348
Het Wielrijders-Depot Erik Kooistra
Dit verhaal is geplaatst in de categorie sport, spel & recreatie.
Alle categorieënDat Gouda een militair verleden heeft, bewijzen enkele gebouwen in de binnenstad, zoals de Kazerne en de Doelen.
Een minder opvallend object staat verscholen bij molen ‘t Slot. Het is een gemetselde bank met daarop de tekst ‘Aan de Goudse Burgerij 15 juli ’40’ en aan de zijkanten ‘Aangeboden door het “Depot-Wielrijders’’, met de datum september 1939 - juli 1940.
Wat is het Depot-Wielrijders? Waarom waren zij hier?
De Wielrijders
De Wielrijders waren soldaten op de fiets. In eerste instantie werden deze soldaten alleen ingezet voor het verrichten van ordonnansendiensten, beveiliging en verkenningen. Aan het einde van de negentiende eeuw werd voor het eerst een heel korps geformeerd. Na de mobilisatie, door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog, kwamen op 7 april 1915 de eerste Wielrijders Gouda binnen. Onder de naam Wielrijders-Depot werden zij ondergebracht in de kazerne aan de Varkenmarkt. Een depot was een eenheid waar soldaten van verschillende eenheden werden ondergebracht zolang zij niet bij het reguliere leger konden dienen, zoals rekruten en vrijwilligers. De depots werden opgericht in een plaats binnen de Hollandse Waterlinie. Zo was er ook in Schoonhoven een depot gevestigd.
Muziekkorps op de fiets
Albert Plesman, de latere oprichter en directeur van de KLM, was in 1915 als reserveofficier bij het depot in Gouda gelegerd. Maar het depot in Gouda kreeg landelijke bekendheid door de oprichting van een muziekkorps op de fiets.
Na de wapenstilstand van november 1918 vertrokken de Wielrijders en werd de kazerne tot 1922 weer door de infanterie bezet. Nadat het leger Gouda in 1925 definitief verliet, werd vanaf begin september 1939 opnieuw een Bataljon Wielrijders-Depot in Gouda opgericht. Tijdens de oorlogsdagen van 1940 werden de Wielrijders de poort uitgezonden om in Den Haag te vechten tegen de, daar gelande, Duitse parachutisten. Onderweg kwamen zij veel Duitse vliegtuigen tegen die geland waren op Rijksweg 12. Rond Bergschenhoek en Berkel werd er gevochten tegen Duitse luchtlandingstroepen, die zij behoorlijke verliezen toebrachten. Van de Wielrijders sneuvelden twee man. Na de capitulatie kwamen de militairen nog even terug naar Gouda en ze verbleven hier nog tot juni 1940.
Wielrijdersbank
In 1941 werd de Wielrijdersbank door de Wielrijders aan Gouda gedoneerd. De bank is o.a. betaald door kleine donaties van de soldaten. Hij is gemaakt door de dienst Gemeentewerken naar een ontwerp van directeur L. Sollewijn Gelpke.
De laatste periode dat Gouda aan het leger onderdak bood was van 1968 tot en met 2004 in de Prins Willem-Alexanderkazerne aan de Groen van Prinsterersingel.
De verhalen van DieGoude zijn eerder gepubliceerd in Weekblad deGouda.