Van Marokko naar Gouda Sigfried Janzing

Migreren is een heel ander verhaal. Door de eeuwen heen verruilden veel mensen tijdelijk hun thuisland voor een gastland om te werken, te schuilen voor oorlogsgeweld of juist om ergens te gaan vechten. In 1965 kwamen de eerste Marokkaanse gastarbeiders naar Gouda.

Ze gingen aan de slag bij bedrijven als vleesverwerkingsbedrijf Compaxo en kaashandel De Producent. Aanvankelijk was het de bedoeling om een paar jaar geld te verdienen in de fabriek en terug te keren naar Marokko. In de jaren zeventig richtten de toekomstplannen van de gastarbeiders zich op een permanent verblijf in Nederland. In het kader van gezinshereniging konden vrouwen en kinderen overkomen. De Marokkaanse gemeenschap groeide en telde in 2015 ruim 7000 mensen, zo’n 10% van de Goudse bevolking. Begin jaren 2000 merkte het Streekarchief op, dat in het archief geen sporen waren terug te vinden van de activiteiten van de omvangrijke Marokkaanse gemeenschap in Gouda. Marokkanen die meer wilden weten over hun geschiedenis in Nederland konden, in tegenstelling tot autochtone Nederlanders, niet bij het Streekarchief terecht.

Samen met Marokkaanse gemeenschap werd het videoproject Boughaz gestart, waarin Goudse Marokkanen uit verschillende generaties werden geïnterviewd over hun leven. In 2003 werden de resultaten in een drietal zeecontainers, verspreid over Gouda, getoond. Er werden opnamen getoond van interviews met Marokkanen die behoren tot de eerste generatie immigranten. In een tweede container kon men interviews zien met Marokkanen van de tweede generatie. De derde container was gewijd aan Marokkanen van de derde generatie. De containers als tentoonstellingsruimte werden niet zomaar gekozen. Ze symboliseerden transport, migratie én opslag, de opslag van verhalen in het archief.

Doordat de verhalen nu zijn vastgelegd en worden bewaard, maken ze deel uit van het geheugen van Gouda. In 2005 volgde een tweede expositie van Boughaz. In 2015 vierde de Marokkaanse gemeenschap haar 50-jarig bestaan met de expositie ‘Lalla Golda’ in Museum Gouda.