Overleven is herinneren Carmen Sweerts

Later kwam hij er achter dat dit mede-overlevenden waren van kamp Vught. Hij heeft onderzoek gedaan naar de verhalen van de verzetsvrouwen en er het boek ‘Samen Eervol Overleefd’ over geschreven.

Regisseur en Gouwenaar Peter Meijer maakte daar het toneelstuk ‘Overleven is herinneren’ van dat in april/mei 2022 door 28 veelal Goudse vrouwen wordt gespeeld in de Goudse Schouwburg. In het toneelstuk worden 28 vrouwen vertolkt die vanwege hun verzetswerk waren opgepakt. Zij staan voor een groep van 652 verzetsvrouwen, die in kamp Vught zaten en in september 1944 op transport werden gezet naar Ravensbrück, Dachau en zelfs op dodenmars moesten. Alles berust op waarheid. Deze vrouwen hebben de meest afschuwelijke dingen meegemaakt. De dochter van Hans Suijs speelt zijn tante Cis. De Goudse Mieke Steensma is een van de gespeelde personages. En ik speel Kiky Heinsius, een jonge Amsterdamse. Ze deed eerst boodschappen voor Joodse vrienden die niet meer bepaalde winkels in mochten. Toen een Joodse vriend werd opgepakt en omgebracht werd ze actief in het verzet. Ze is verraden, zoals bijna al die vrouwen, en kwam terecht in Vught, vervolgens in Ravensbrück en daarna in een bijkamp van Dachau waar ze werkte in het Agfa-commando. Het toneelstuk start bij de aankomst in Vught, laat ook de dodenmars vanuit Dachau zien en eindigt met de bevrijding. Veel vrouwen, ook ‘mijn’ Kiky, overleefden de oorlog, maar spraken er later weinig over.

We starten het toneelstuk in moderne witte kleding, daarna dragen we blauwe strafkampkleding en weer later een oude jurk en een jas met een groot rood kruis op de rug. Dan wist de bewaking waar ze moesten schieten. Zodra ik die kleding aanheb, voel ik mij anders, kom ik in mijn rol. Samen met enkele medeactrices ben ik in kamp Vught geweest. We probeerden ons voor te stellen hoe het geweest was, maar dat is eigenlijk niet te doen. Tijdens ons bezoek was het prachtig zonnig winterweer. En dan kom je in die barakken en voel je een soort doodse kilte. Je ziet er de houten bedden, met alleen een flinterdun matrasje en dekentje. We laten in het toneelstuk een deel van de verschrikkingen zien die deze vrouwen hebben doorstaan. De angst en onzekerheid, de honger, het slaaptekort en de fysieke ontberingen en vernederingen, het zit er allemaal in. Maar je ziet ook hoe saamhorig de gevangenen zijn, hoe zij moed putten uit hun sterke karakters en uit elkaar. Ze vieren samen -met het weinige wat ze hebben- Kerst en Oud&Nieuw. Ze zingen door hun angst heen en steunen elkaar als er slecht nieuws van het thuisfront is. Het is heel bijzonder om deel uit te maken van deze bijzondere groep en dit prachtige verhaal mede te vertellen in de Goudse Schouwburg.