Margaretha Goudana, tijdreizigster Carolyt Koops

Mijn passie werd groter toen ik later humanistisch vormingsonderwijs ging geven. Toen ik in Gouda kwam wonen hoorde ik Maurits Tompot, de koster van de St. Janskerk het verhaal van Erasmus’ geboorte hier ter stede vertellen. Als bibliothecaris moest ik een blog schrijven. Mijn wens verhalenverteller te worden en de oprichting van het Erasmusgenootschap Gouda gaven het laatste zetje. Door het boek Rode wijn en wittebrood van Diana Dubois werd uiteindelijk de bevalling in gang gezet van Margaretha Goudana, de moeder van Erasmus.

En zo begon ik in 2005 mijn leven als die moeder tijdens het Gouds Verhalenfestival. Het pikante verhaal vertellend over hoe ik als ongehuwde moeder voor de tweede keer beviel van een zoon van mijn lief Gerard en hoe ik afgescheept werd met mijn twee bastaardzonen naar het kleine gehucht Roterodami. Hoe ik Gerard eerst uit het oog verloor en weer terugvond. Hoe ik vervolgens toch weer naar Gouda en vervolgens naar Deventer verhuisde met mijn jongens alwaar zij colleges mochten volgen. Tot het moment dat ik overlijd aan de pest.

Het werd een tweede leven waarin ik veel mensen ontmoette. Ik vertelde over de middeleeuwen, las voor, ging discussies aan en gidste mensen, jong en oud, geleerd en juist niet. Vertelde over het belang van goede educatie en hoe mensen op de juiste manier met elkaar om horen te gaan.

Toen de buste van Erasmus in Gouda verplaatst werd naar het Vroesenplantsoen, was ik daar vaak te vinden, bijvoorbeeld tijdens Gouda bij Kaarslicht. Nadat ik daar een aantal jaren in mijn eentje naast het beeld had gestaan, werd mij via de organisatie gevraagd of er ‘een Erasmus’ naast mij mocht optreden. Zo kwam de acteur Albert van Riet in mijn leven, de grijze ruim zeventigjarige eminentie naast zijn veel jongere moeder. Het was een lust zo te mogen spelen.

In 2011 raakte ik betrokken bij Zotte Zaterdag, een door de gemeente Gouda geïnitieerde dag. Het begon met de presentatie van de wandelroute en audiotrial ‘kindvangouda.nl’, een puzzeltocht voor kinderen en een bierproeverij van Gouds Kuytbier. We hadden toen ongeveer vijftig deelnemers. Het werd een jaarlijks terugkerend evenement met ruim driehonderd vrijwilligers/deelnemers die een dag teruggaan naar het Goudse leven van 1511. Met verkleedpartijen, muziek, markten, ambachten en een optocht waarin ik, Margaretha Goudana voorging, vaak met nar. Met ‘een Erasmus’ aan mijn zijde, goedgekeurd als ‘zoon’.

Erasmussen zijn er in overvloed. In Rotterdam, in Gouda en zelfs ver over onze landsgrenzen te vinden. Tijdens het 700-jarig bestaan van de stad Gouda en ook in 1936, het sterfjaar van Erasmus, liepen er Erasmussen rond.

Van Margaretha Goudana bestaat maar één versie, genoemd naar de ware moeder van Erasmus, Margaretha. Goudana is een grapje, zoals Erasmus zichzelf Roterodami noemde …