Erasmus: schrijvende reiziger Sigfried Janzing

Een van zijn bekende motto’s is dan ook ‘Quaevis terra patria’: ‘Heel de aarde is mijn vaderland’.

Het begon met zijn vertrek naar Parijs, als student, in de nazomer van 1495. Daarvoor had hij al diverse plekken in de Nederlanden aangedaan, zoals de Latijnse school in Gouda en het Klooster van Stein bij Haastrecht. Na Frankrijk volgden Engeland, Frankrijk, Zwitserland, Italië en Duitsland. Hier ontmoette Erasmus andere geleerden, theologen en nieuwe denkers, de humanisten. De humanisten hielden via briefwisseling intensief contact met elkaar.

Van Erasmus zijn ruim 3000 brieven bekend en vertaald. Het Streekarchief Midden-Holland bewaart één brief van Erasmus. Het is een schrijven uit 1523 gericht aan theoloog Herman Lethmaet, een geboren Gouwenaar. Hij ontmoette Erasmus in 1521 in Anderlecht. Erasmus beval hem vervolgens per brief aan bij andere theologen en aan het Pauselijk hof. In deze brief van 1523 geeft Erasmus Lethmaet uitleg over het wenselijke gedrag bij het Pauselijke hof. Bezoekers doen er onder meer goed aan om hun verlangen naar roem verborgen te houden, zich niet op te winden tijdens discussie en afzijdig te blijven wanneer er gediscussieerd wordt over Maarten Luther. Daarnaast raadt Erasmus af om teveel wijn te drinken.