Een Goudse boekverkoper Bart Jansen

Tijdens mijn studie werkte ik op koopavonden en zaterdagen op de boekenafdeling van V&D. Ideaal, want zo kon ik boeken kopen met personeelskorting. Ik gaf door welk boek ik meenam, en dat werd aan het einde van de maand met mijn salaris verrekend. Slim van V&D, want mijn allereerste salaris was een factuur!

Ik groeide door, liet mijn studie aan de Pedagogische Academie achter me en stortte me op het boekenvak. Van fulltime boekverkoper bij V&D werd ik bedrijfsleider van verschillende boekwinkels en uiteindelijk regiomanager van een kleine keten van boekhandels. En toen: werkloos. Na maanden solliciteren en incasseren van afwijzingen (ik was 57 en daarmee ‘overgekwalificeerd’) vroeg mijn vrouw me: ‘Bart, wat wil je nu écht graag doen?’ Daar hoefde ik niet lang over na te denken: boeken verkopen. We besloten een extra hypotheek op ons huis te nemen, regelden een lening bij de bank en kregen zo de fondsen bij elkaar waarmee we die mooie boekwinkel Verkaaik over konden nemen.
'And the rest is history’, zoals ze zeggen.

U begrijpt: Ik vind lezen leuk. En boeken verkopen vind ik ook leuk, want het brengt je in contact met ontzettend interessante mensen. Met bekende auteurs natuurlijk, maar ook met wetenschappers, burgemeester, wethouders, journalisten, noem maar op. Stuk voor stuk klanten waar je een boeiend gesprek mee kunt hebben.
Ik vind lezen ook belangrijk. Van mensen in het onderwijs hoorde ik vaak de klacht dat kinderen niet zouden willen lezen, met desastreuze gevolgen voor hun woordenschat. Een op de vier kinderen in groep 8 van de basisschool heeft een woordenschat van hooguit 10.000 woorden. Dat zouden er minstens 17.000 moeten zijn. Deze kinderen beginnen met een achterstand aan hun zelfstandige leven: zij zullen toekomstige brieven van hun werkgever of de belastingdienst niet begrijpen. Zij snappen niet wat er in de wereld gebeurt omdat kranten en nieuwslezers te moeilijk zijn. Door hun gebrek aan woordenschat hebben zij geen greep op het leven, maar het leven wel op hen!

Op dit moment zijn er driekwart miljoen mensen in Nederland die laaggeletterd zijn. Scholen, boekhandels en bibliotheken moesten door de coronamaatregelen maanden achtereen sluiten. Tel daarbij op de vluchtelingen van de oorlog in Oekraïne en Syrië en u begrijpt dat er een nieuwe golf van laaggeletterden aan zit te komen. Ik trek me dat aan. Als boekhandelaar bezocht ik scholen en adviseerde ik nieuwe titels voor hun bibliotheken. Ik las ook voor aan de kinderen en stimuleerde leerkrachten dat ook te doen. Want als je kinderen elke dag een kwartier voorleest, groeit hun woordenschat met 40% méér dan wanneer ze niet worden voorgelezen. Kinderen zijn bovendien dol op verhalen!

Inmiddels ben ik gepensioneerd en is boekwinkel Verkaaik overgedragen aan boekhandel Paagman. Maar ook als gepensioneerd boekhandelaar blijf ik me als taalmaatje inzetten om het lezen te bevorderen en laaggeletterdheid te bestrijden. En als ik tijd overhoud? Dan verdwijn ik zelf in een goed boek.