#545

Vrouwetoren Paul van Horssen

Vrouwetoren
Beide foto's: Nico J. Boerboom

Dit verhaal is geplaatst in de categorie gebouwen & bezienswaardigheden.

Alle categorieën

Hij staat scheef, de Onze-Lieve-Vrouwetoren, daar op de hoek van de Nieuwehaven, Vrouwesteeg en Slapperdel.

Het is maar goed, dat de toren zes jaar geleden een stevige betonnen fundering heeft gekregen. Veel Gouwenaren noemen hem overigens Vrouwetoren. Hij was onderdeel van de Onze-Lieve-Vrouwekapel gebouwd in 1493.

Grootste kapel

De Rozenkransbroeders gaven de opdracht voor de bouw. Het moet de grootste kapel van Gouda zijn geweest met drie beuken. Het gebouw werd vooral gebruikt als school voor arme kinderen die zonder betaling les kregen in lezen en godsdienst. Het was een tijd waarin Gouda nogal wat kloosters en kapellen had. Vlakbij stond het voormalige Clarissenklooster dat natuurlijk ook een kapel had. Dat was niet zo gek in die tijd waar alles om de godsdienst draaide. In veel plaatsen in Italië is het nog steeds zo, dat je vele kerken en kapellen vlakbij elkaar aantreft.

De torenklok

Foto 35 02

In 1585, de tijd van de Opstand, werd de Onze-Lieve-Vrouwekapel afgebroken zoals zo veel andere godsdienstige gebouwen. De toren bleef echter behouden.

De belangrijkste functie na de sloop van de kapel was wel dat de klok in de toren ervoor zorgde dat de burgers van Gouda wisten hoe laat het was. Ieder uur sloeg de klok die gemaakt was door de Utrechtse klokkengieter Thomas Both.

Op de klok staat in het Latijn het opschrift ‘Si Deus pro nobis quis contra nos, Thomas Both me fecit 1590’ (Als God voor ons is, wie is dan tegen ons, Thomas Both heeft me gemaakt in 1590). Jammer genoeg is het uurwerk buiten werking gesteld. De toren heeft ook nog dienst gedaan als bewaarplaats voor de slangen van de brandspuiten die in 1687 werden aangeschaft.

Restauraties

In de loop van de tijd zakte de toren scheef. Zelfs zo scheef, dat in 1754 besloten werd om de toren te restaureren. Dat was geen eenvoudig karwei, zodat de stadsbouwmeester de hulp moest inroepen van een specialist uit Amsterdam, de meester-vijzelaar Hendrik Kuijtert. Ze hebben gegraven en geheid en ze maakten er een schil omheen van bakstenen. Uiteindelijk heeft het niet geholpen. In 2013 besloot men de fundering opnieuw aan te pakken. Nu mocht een aannemer uit Gouda het werk uitvoeren. De fundering is doorboord en door die gaten zijn stalen balken aangebracht. Om die balken kwam een betonnen fundering die rust op nieuwe heipalen. Een methode die ook is toegepast in de Sint-Janskerk. Tegenwoordig zit in de Vrouwetoren het sieradenatelier van Sandra de Graaf.

De verhalen van DieGoude zijn eerder gepubliceerd in Weekblad deGouda.