De vergeten Goudse Dame Carolyt Koops

Ken je deze naam niet? Dat zou eigenlijk wel moeten. Tijdens mijn zoektocht naar Goudse bekenden werd ik door Carolyt Koops gewezen op deze vergeten dame. Carolyt houdt een vurig pleidooi voor deze Anna, geboren in 1778. "Zij heeft zoveel voor vrouwen en meisjes in Gouda betekend. Ze zette zich in voor de armen, was net als Erasmus een onderwijshervormer en bezocht gevangen vrouwen in Gouda."

Ze had een revolutionaire manier van lesgeven en opende een meisjeskostschool waarover de toenmalige onderwijsinspectie lovend was. Ze reisde het hele land door om aan haar leerlingen over haar avonturen te kunnen vertellen en schreef er in 1813 ook een boek over. Hierin liet ze mensen zogenaamd het hele land doorreizen, en vertelden zij wat ze onderweg zagen. Zo zette ze ook Gouda en het mooie stadhuis op de kaart. "Het is alsof ik in de sprookjes van duizend en een nacht terecht ben gekomen. Zo mooi is het," schreef ze.

Ook gaf Anna het eerste vrouwentijdschrift in Nederland uit. In Penelopé stonden bijvoorbeeld haar tekeningen van de mode van die tijd – zonder blote halzen natuurlijk. De emancipatie bestond nog niet, maar zij heeft een hele belangrijke rol in de vrouwenbeweging gespeeld en kreeg zelfs de bijnaam De Kroon van Gouda en een gedenkteken in de St. Janskerk.

Het gedenkteken is momenteel niet zichtbaar, omdat er een preekstoel voor staat. Carolyt pleit ervoor dat dit moet veranderen. Ook het graf van Anna was lang onvindbaar, het werd in 2014 herontdekt op de Oude Begraafplaats aan de Vorstmanstraat. In 2015 is er op haar laatste rustplaats een nieuw grafmonument onthuld.

Anna leeft tegenwoordig voort dankzij haar eigen twitteraccount en door de in 2006 naar haar vernoemde ‘Anna van Meertenstraat’.