#651

Stof tot nadenken op de Oude Begraafplaats Wil Bik

210526 Oude Begraafplaats 5418 gesneden K
Foto's: Leni de Jager

Ik kwam als kind al vaak op de Oude Begraafplaats, dat was echt een zondags uitje. Mijn opa en oma zijn hier begraven, net als mijn tante overigens, die ligt daar achter de heg. Als ik hier kom, zeg ik ze altijd even gedag.

“Je voelt hier de rust”, zeggen veel bezoekers. Dat klopt, ook al sta je midden in een woonwijk en vlak naast het fabrieksterrein van Croda. Onder de hoge bomen is het stil, en de zerken nodigen uit tot bezinning. Je bent hier in een park waarin van alles zoemt en groeit, maar ook in een museum vol familiegeschiedenis.

Dwarsdoorsnede samenleving

Tussen 1832 en 1950 werden alle Gouwenaren hier begraven. Niet alleen kopstukken als burgemeester Van Bergen IJzendoorn en weldoenster Henrietta Hoffman, ook gewone mensen zoals mijn eigen 21 verwanten. En al die mensen hebben een verhaal. Wij zoeken uit wie de mensen waren die hier begraven zijn en verzamelen informatie over hen en hun families. Vooral Koos Massar is hiermee actief. We hebben informatie van meer dan 5.800 graven in kaart gebracht. Het is een echte dwarsdoorsnede van de samenleving: van kinderen tot stokoude mensen, van burgemeester en wethouders tot fabrikanten, winkeliers en kunstenaars … Je kunt het zo gek niet bedenken of ze staan in onze database.

Verborgen familieschat

Daarom is het ook jammer dat zoveel Gouwenaren niet weten dat de Oude Begraafplaats bestaat. De kans is groot dat juist zij hier familie terugvinden! Veel bezoekers komen ‘van buiten’, op zoek naar het graf van een vaak ver familielid. Die zijn blij als we ze extra informatie kunnen geven. Soms vullen zij onze informatie verder aan met hun eigen foto’s en verhalen. Tijdens onze rondleidingen vertellen we over het leven van deze oude Gouwenaren. De graven zijn daarbij het tastbaar bewijs van hun bestaan.

Behoud het levend monument

210526 Oude Begraafplaats 5428

Het scheelde maar weinig of de begraafplaats had niet meer bestaan. Eind jaren 90 maakte de gemeente plannen om de hele boel te ruimen zodra de grafrechten vervallen waren. Dat zou een mooi stuk bouwgrond opleveren. Maar zo ver kwam het gelukkig niet. Door het fotoboek ‘Levend Monument’ van Inez Meter en Anke Ligteringen ontstond er belangstelling voor deze plek. Dat leidde tot de werkgroep Behoud Oude Begraafplaats Gouda. Die slaagde erin om de begraafplaats in 1997 op de gemeentelijke Monumentenlijst te krijgen. Die werkgroep heet nu Stichting Oude Begraafplaats Gouda, en behartigt de belangen van de begraafplaats. Dat doen we met de hulp van zeven vrijwilligers en onze donateurs. Daarmee redden we het net om het groen en de graven te onderhouden. Meer fondsen kunnen we best gebruiken, en meer handjes ook! De meesten van ons zijn tenslotte ook zo jong niet meer. Tja, dat is nu eenmaal een bijwerking van werken op een begraafplaats: je wordt je aardig bewust van je eigen sterfelijkheid.

Wil Bik is penningmeester van de Stichting Oude Begraafplaats