Hoe de klokken van de Sint-Jan werden afgevoerd Maria Blom

De Tweede Wereldoorlog ging ook in de Sint-Jan niet ongemerkt voorbij. In die tijd hielp ik mijn leermeester, stadsbeiaardier Henri de Man, bij het bespelen van zowel het orgel als het carillon van de Sint-Jan. De omstandigheden waren verre van ideaal, maar we maakten er het beste van. ’Och mogt ick ons mit mijn geschal, Verkondigen een oprechten frede over all.’ Zo luidt het randschrift van de kleinste luidklok in onze Sint-Janstoren. Maar de vrede is ver te zoeken en de dood is een dagelijkse metgezel.

Op de grauwe wintermorgen van de 20^e januari 1943 staan voor de hoofdingang van de toren en de kerk zowel de Vredesklok als de Doodsklok naast elkaar, gereed om weggevoerd te worden. Het vier-gelui, waartoe ze behoorden, is het enige vier-gelui van de gieter Henric Wegewaert dat nog in ons land wordt gevonden. Deze klokken zijn anno domini 1605 te Gouda gegoten. Hoewel slijtage er zijn stempel op heeft gedrukt, hebben ze terdege historische waarde.

En nu? Twee klokken zijn op middeleeuwse wijze geroofd. Twee zijn ons nog gelaten op voorspraak van drie mensen die nog gered hebben wat te redden viel. Dit waren de heren Helbers, Jansen en De Man, respectievelijk conservator van het museum, chef Administratie op de Gemeentewerken en stadsbeiaardier van Gouda. Een van de twee klokken die er nog hangen, zal de 20^e nog dienstdoen. Immers, op 19 januari is in het verre Canada een prinses geboren. Alles wat met Oranje te maken had, was hier verboden. Maar wie zal een beiaardier beletten wat wiegeliedjes te spelen? Die kunnen toch voor iedere baby bedoeld zijn?