Goudsche Wielerbaan: 1933 – 1937 Ton van Wieringen

Geen platte baan, maar een baan met steile, opgehoogde bochten, omzoomd door tribunes, die (staan)plaats boden aan meer dan vierduizend toeschouwers. De Goudse ondernemers Dries Bunnik en Willem Molenaar bekostigden dit bouwproject dat werd ontworpen door stadgenoot Stuurman. Bunnik en Molenaar huurden de grond van de gemeente voor 250 gulden per jaar. Eind 1932 sloten zij een contract voor vijf jaar.

Het baanwielrennen was in de dertiger jaren zeer populair. Nederland beschikte namelijk over uitstekende ‘pistiers’, terwijl het wielrennen op de weg in Nederland nog in de kinderschoenen stond. De renners reden hun rondjes op baanfietsen, die niet waren uitgerust met versnellingen en remmen. Deze zogenaamde ‘doortrappers’ zonder terugtrapmogelijkheid zorgden ervoor dat de coureurs hun benen niet konden stilhouden. Rond 1935 telde ons land ongeveer honderd houten en betonnen banen! Anno 2005 zijn dat er minder dan vijf, waaronder twee overdekte in Alkmaar en Amsterdam-Sloten.

Het Goudse publiek had zijn eigen lievelingen: Piet Biesheuvel, Arie Cattel en Theo Peek stegen voor eigen volk tot grote hoogte. Na de onvermijdelijke valpartijen moest de dokter in actie komen met splintertang en jodiumkwast. Toegangsprijzen bij een grote wedstrijd op 16 september 1934: kinderen 30 cent, bochten 80 cent, middenterrein fl. 1,25, overdekte tribune fl. 1,75 en paddock fl. 2,25. Aan het eind van 1933 waren al meer dan dertigduizend (!) toeschouwers de kassa’s gepasseerd.

Het hoogtepunt van alle activiteiten vond plaats op maandagavond 25 mei 1936 en kreeg nationale bekendheid als de Slag van Gouda. Alle Nederlandse toppers, die elkaar de rest van het seizoen meden, kwamen aan start en zorgden dus voor een primeur. Dit officieuze kampioenschap van Nederland voor ploegkoersers over honderd kilometer (zeshonderd ronden!) was al weken uitverkocht. Vijfduizend kijkers propten zich in het houten stadion nadat zwarthandelaren gouden zaken deden. De rivaliteit laaide hoog op. Pijnenburg-Slaats en Wals-Pellenaars gingen als favoriet van start, maar de 37-jarige veteraan Piet van Kempen won, samen met halfbroer Jan, met twee ronden voorsprong.

Het einde van de baan kwam in 1937. Het contract liep af, er dreigde een oorlog en er waren plannen voor een groenteveiling, die er later ook gekomen is. De belangstelling nam bovendien af. Bezoekers hadden in de crisisjaren geen 55 cent meer om een kaartje te kopen. Omdat hout steeds meer geld opleverde, werd de baan aan een sloper verkocht die het imposante bouwwerk in december 1937 afbrak. Meer dan honderdduizend toeschouwers genoten in minder dan vijf jaar van spectaculaire sport. De bewoners van Altera Aqua wonen met recht op historische grond.