#498

Clarissenklooster Paul van Horssen

Foto 29 01
Clarissenklooster. Foto: SAMH

Dit verhaal is geplaatst in de categorie gebouwen & bezienswaardigheden.

Alle categorieën

Tussen de Turfmarkt en de Nieuwehaven stond de Turfmarktkerk. Bij de sloop kwamen de huizen erachter even in gevaar, precies op de plaats waar de vroegere brandweerkazerne stond. Eind vijftiende eeuw stond daar het Clarissenklooster met een kapel.

Clarissen waren vrouwen die als schutspatroon Clara van Assisi hadden. Zij vormden een orde van vrouwen die vanaf 1467 in huisjes woonden in het gebied tussen de Lange Dwarsstraat, Nieuwehaven, Vrouwesteeg en Turfmarkt. Zij leefden volgens de regels van de Heilige Franciscus, de heilige die bij veel mensen bekendstaat als Franciscus van Assisi. Zij mochten geen bezit hebben en leefden in armoede, kuisheid en gehoorzaamheid.

Verjaagd door de geuzen

Het klooster werd in 1490 geopend en telde toen 28 zusters. Van de Goudse burgers kregen zij per jaar honderd pond rijst en geld om haring, wijn en ander voedsel te kopen. Lang heeft het klooster niet bestaan. Tijdens de Opstand kwamen de Geuzen in 1573 Gouda binnen en joegen de Clarissen het klooster en uiteindelijk de stad uit. De meesten van hen kwamen in Amsterdam terecht en leefden daar verder.

Brandweer

Het stadsbestuur maakte kerk en klooster tot hun eigendom en verkocht in 1590 delen ervan aan particulieren. De kapel werd in de volgende eeuw gesloopt. Al eerder was materiaal uit het gebouw weggehaald en waarschijnlijk gebruikt om in de Sint-Jan reparaties te kunnen uitvoeren.
In de jaren twintig van de vorige eeuw werd het gebied de verzamelplaats en het hoofdkwartier van de brandweer. In de zeer strenge winter van 1929 ontstond er brand in de kazerne en die brandde in z’n geheel af. De vorst zorgde ervoor dat het bluswater in ijs veranderde. De nieuwe brandweerkazerne heeft daar tot in het begin van deze eeuw gestaan.

Skeletten

Na de sloop van een groot deel van de kazerne werden er in 2008 opgravingen gedaan en kwamen de fundamenten van de kapel tevoorschijn. Niet alleen de stenen werden er gevonden, maar ook veertien skeletten. Tot grote verrassing zaten daar ook skeletten van enkele mannen en kinderen bij. Archeologische Vereniging Golda heeft de botten laten onderzoeken. Onlangs werden de resultaten van het onderzoek gepubliceerd. Bij een van de overblijfselen van een vrouw hebben de opgravers een spinsteentje gevonden. Bij de botten van een kind een mesje van been dat waarschijnlijk als speelgoed had gediend. In het boek dat na het onderzoek verschenen is ('Ora et labora', bidden en werken op het terrein van het Clarissenklooster'), valt de geschiedenis van het gebied na te lezen.

Foto 29 02

De verhalen van DieGoude zijn eerder gepubliceerd in Weekblad deGouda